Oldenzaal blijft investeren en anticipeert op financieel onzekere tijden

Gemeente Oldenzaal sluit het jaar 2023 positief af, zowel financieel als wat er bereikt is met en voor de inwoners. Het uiteindelijke resultaat is circa € 5 miljoen positief. Het college ziet dit positieve resultaat als een goede buffer, die de komende jaren hard nodig is. De gemeente staat namelijk voor grote financiële uitdagingen doordat de inkomsten van het Rijk vanaf 2026 sterk lijken terug te lopen. Het college kijkt dan ook kritisch naar de uitgaven. Tegelijkertijd laat zij in de kadernota de vastberadenheid zien om te blijven investeren. “Dit lijkt een tegenstelling, maar is hard nodig als we de voorzieningen in de stad in stand willen houden. Daarom blijven we investeren, maar ligt er ook alvast een pakket met mogelijke bezuinigingsmaatregelen klaar. We moeten juist nu keuzes maken om Oldenzaal financieel gezond te houden”, aldus wethouder financiën Evelien Zinkweg. 

Het college legt de raad verschillende financiële stukken voor waarin wordt teruggekeken op vorig jaar, wordt vooruitgekeken naar de komende jaren en een overzicht wordt gegeven van mogelijke bezuinigingsmaatregelen. Het jaar 2023 sluit de gemeente Oldenzaal positief af. In 2024 gaat de gemeente verder op de ingeslagen weg. Onlangs is de stad uitgeroepen tot Leukste Gemeente van Nederland. “Na het behalen van deze titel kunnen we niet gaan stilzitten. We moeten juist investeren om de leukste gemeente te blijven. Maar dit vraagt wel om zorgvuldigheid en realisme in de te maken beleidskeuzes. We blijven dan ook investeren in een aantrekkelijke, leefbare en economisch veerkrachtige stad”, licht wethouder Evelien Zinkweg toe. 

Blijven investeren en ontwikkelen 

En dat gebeurt op verschillende terreinen, zoals onderwijshuisvesting, gymzalen en sporthallen, huisvesting sociaal plein, wijkverbeterplan Glinde Hooiland en toekomst stadhuis. Gemeente Oldenzaal heeft een grote ambitie om als stad te groeien de komende jaren. In ieder geval worden er tot 2030 1.000 woningen bijgebouwd. En daar zal het niet bij blijven. Groei is hard nodig om alle ambities waar te kunnen maken. Bij deze plannen geeft de gemeente ruimte aan wonen en vergroenen. Zo worden het komende jaar Gravenweide fase 1 en Stakenbeek fase 2 bouwrijp gemaakt en worden de plannen voor de Nieuwe Post en het Pakhuis verder ontwikkeld. Ook draagt de gemeente de toekomstvisie 2040 verder uit. 

Druk op financiën 

Tegenover deze positieve resultaten ziet de gemeente grote uitdagingen op zowel maatschappelijk, organisatorisch als financieel vlak. Net als bij andere gemeenten is op lange termijn de financiële toekomst onzeker. In het bijzonder vanaf 2026, het ravijnjaar. In 2027 wordt zonder aanvullende maatregelen en belastingverhoging een tekort verwacht van circa € 2,4 miljoen en in 2028 circa € 3,2 miljoen. Dit komt doordat het Rijk de Nederlandse gemeenten al tijden in een financiële wurggreep houdt, zonder dat direct zicht is op een heldere en structureel passende oplossing. 

Pakket met bezuinigingsmaatregelen ligt klaar 

Indien het Rijk niet alsnog over de brug komt met extra middelen ziet het college zich gedwongen om vanaf 2026 een aantal bezuinigingen door te voeren. Deze bezuinigingsmaatregelen betreffen besparingen en lastenverhogingen. Het college stelt de raad een evenwichtig pakket aan maatregelen voor. Als eerste is gekeken naar financieel technische maatregelen, zoals verlenging afschrijvingstermijnen en een eenmalige correctie op indexeringen. Bij de maatregelen die impact op de Oldenzaalse samenleving hebben, is het uitgangspunt om de lasten zo eerlijk mogelijk te verdelen. Daarbij doet de gemeente ook een oproep naar de maatschappelijke partners om een bijdrage te doen.

 Vooruitlopend op het Rijksbeleid ziet de gemeente zich daarom nu al gedwongen om een aantal belastingen en tariefsverhogingen door te voeren. Voor inwoners betekent dit onder andere vanaf 2025 een extra verhoging van de OZB met 10% en een stijging van de leges voor begraven. Deze verhogingen zijn nu nodig om in de toekomst niet te hoeven te bezuinigen op de belangrijkste voorzieningen in de stad. Mocht het Rijk over de brug komen met financiële middelen, dan gebruiken we 50% van deze extra middelen om de OZB te verlagen en 50% om de bezuinigingen niet door te voeren. 

Planning behandeling door de raad 

Het college legt de kadernota, ambities en middelen in balans (ofwel de mogelijke bezuinigingsmaatregelen), voorjaarsnota en jaarstukken in 1 keer aan de gemeenteraad voor. Zij kan hierover in de gemeenteraadsvergadering van 8 juli een definitief besluit nemen.